เลือกใช้เม็ดมีดกลึงอย่างไรให้ตรงกับชิ้นงาน?

เม็ดมีดกลึง (Cutting Insert) คือ ชิ้นส่วนสำคัญของเครื่องมือตัดในการกลึงโลหะ ซึ่งทำหน้าที่เป็นส่วนที่สัมผัสและตัดเฉือนเนื้อวัสดุออกจากชิ้นงาน เม็ดมีดมักทำจากวัสดุที่แข็งมาก เช่น คาร์ไบด์ (Carbide), เซรามิก (Ceramic) หรือ โคบอลต์อัลลอย เพื่อให้สามารถทนความร้อนและแรงกดสูงในขณะกลึงได้ เม็ดมีดมีรูปทรงและขนาดต่าง ๆ เพื่อให้เหมาะสมกับงานกลึงประเภทต่าง ๆ เช่น การกลึงหยาบ การกลึงละเอียด หรือการกลึงร่อง

ส่วนประกอบสำคัญของเม็ดมีดกลึง

คมตัด (Cutting Edge)

• เป็นส่วนที่สัมผัสกับวัสดุโดยตรง ทำหน้าที่ในการตัดเฉือน
• มักมีการออกแบบให้มีหลายคม เพื่อให้ใช้งานได้หลายด้าน (indexable insert)
• อาจมีการเคลือบผิวด้วยวัสดุพิเศษ เช่น TiN, TiAlN, หรือ CVD/PVD เพื่อเพิ่มความแข็งแรงและทนต่อความร้อน

หน้าลายตัด (Chip Breaker)

• เป็นลักษณะร่องหรือลายโค้งบนผิวหน้าของเม็ดมีด
• ทำหน้าที่ควบคุมลักษณะเศษวัสดุที่ถูกตัด (chip) ให้หักสั้น ไม่พันกัน
• ช่วยให้กระบวนการกลึงปลอดภัยและมีประสิทธิภาพมากขึ้น

มุมปลายคมตัด (Nose Radius)

• เป็นส่วนโค้งเล็กๆ ที่ปลายมุมของเม็ดมีด
• มีผลต่อความเรียบของผิวงานและความแข็งแรงของคมตัด
• ยิ่งรัศมีใหญ่ ผิวงานยิ่งเรียบ แต่แรงตัดก็จะเพิ่มขึ้น

มุมคายเศษ (Relief Angle)

• เป็นมุมลาดเอียงด้านล่างคมตัด เพื่อป้องกันการเสียดสีกับชิ้นงาน
• ช่วยลดแรงต้าน และทำให้การตัดเฉือนลื่นไหลขึ้น

รูยึด (Mounting Hole)

• เป็นรูตรงกลางเม็ดมีดสำหรับใส่สกรูยึดเข้ากับด้ามมีด
• ทำให้เม็ดมีดยึดติดแน่นและสามารถถอดเปลี่ยนได้ง่าย

วัสดุของเม็ดมีด (Insert Material)

• ส่วนใหญ่ทำจาก คาร์ไบด์ (Tungsten Carbide), เซรามิก, เซอร์เมท (Cermet), หรือ CBN/PCD
• แต่ละชนิดเหมาะกับวัสดุและลักษณะงานที่แตกต่างกัน เช่น งานเหล็ก, สเตนเลส, อลูมิเนียม

ประเภทของเม็ดมีดกลึง (ตามรูปร่าง)

เม็ดมีดกลึงทรงสี่เหลี่ยม (Square Insert) 

หรือที่เรียกโดยทั่วไปว่า “ISO S-type insert” มีลักษณะเด่นคือมี 4 มุมตัด (cutting edges) ทำให้สามารถกลับด้านใช้งานได้หลายครั้ง จึงคุ้มค่าและทนทาน เหมาะสำหรับงานที่ต้องการความแข็งแรงสูงและมีแรงตัดมาก

“เม็ดมีดกลึงทรงสี่เหลี่ยม” เหมาะกับงานกลึงหยาบ งานที่ต้องการความแข็งแรงสูง และการกลึงที่เน้นความคุ้มค่าในการใช้งานระยะยาว

ลักษณะเด่นของเม็ดมีดกลึงทรงสี่เหลี่ยม

• มีมุมตัด 90° ที่แข็งแรง ทนแรงกระแทกได้ดี
• ให้ความมั่นคงสูงในระหว่างการตัด
• สามารถใช้งานได้ 4 มุมต่อแผ่น (หรือ 8 มุม หากเป็นเม็ดมีดแบบมีดคู่หน้าและหลัง)
• มักใช้กับด้ามกลึงที่มีมุมติดตั้ง 95°–107°

เม็ดมีดทรงสี่เหลี่ยมเหมาะกับการใช้งานแบบใด

ข้อควรระวัง

• ไม่เหมาะกับงานกลึงที่ต้องการความละเอียดสูงหรือมุมตัดเฉียง เช่น กลึงเกลียว หรือกลึงมุมเอียง
• หากใช้ไม่เหมาะกับความเร็วรอบหรือวัสดุ อาจทำให้เกิดการแตกหักของคมตัดได้

ทรงสามเหลี่ยม (Triangle)

หรือที่เรียกตามมาตรฐาน ISO ว่า “T-type insert” เป็นเม็ดมีดที่มีลักษณะเป็นทรงสามเหลี่ยมด้านเท่า โดยทั่วไปจะมี 3 มุมตัดหลัก (หรือ 6 มุม หากเป็นแบบใช้ได้สองด้าน)

เม็ดมีดทรงสามเหลี่ยม เหมาะสำหรับงานกลึงทั่วไป งานที่ต้องการความคม หรือเข้าถึงมุมแคบ เช่น กลึงรูใน, กลึงเกลียว หรือกลึงภายนอกที่มีรัศมีเฉียง

ลักษณะเด่นของเม็ดมีดทรงสามเหลี่ยม

• มีมุมตัดประมาณ 60° ซึ่งค่อนข้างแหลม ทำให้สามารถเข้าใกล้มุมแคบของชิ้นงานได้ดี
• มีหลายมุมให้กลับใช้งาน คุ้มค่าต่อการใช้งาน
• ใช้งานได้หลากหลายทั้งงานกลึงภายใน (ID) และกลึงภายนอก (OD)
• มีความสมดุลดีในด้านความคมและความแข็งแรง

เม็ดมีดทรงสามเหลี่ยมเหมาะกับการใช้งานแบบใด

ข้อควรระวัง

• มุมคมอาจไม่ทนต่อแรงกระแทกเท่าเม็ดมีดทรงสี่เหลี่ยมหรือกลม
• อาจไม่เหมาะกับงานกลึงหยาบหนักหรือวัสดุแข็งมาก (เช่น เหล็กชุบแข็ง)

ทรงกลม (Round)

หรือเรียกในระบบ ISO ว่า “R-type insert” เป็นเม็ดมีดที่มีลักษณะเป็นวงกลมเต็ม มี คมตัดโดยรอบ 360° ซึ่งแตกต่างจากเม็ดมีดแบบอื่นที่มีมุมจำกัด

เม็ดมีดกลึงทรงกลม เหมาะกับงานกลึงที่มีแรงตัดสูง งานหยาบหนัก งานโค้งเว้า หรืองานที่ต้องการความแข็งแรงของคมตัดสูงสุด เช่น การขึ้นรูปแม่พิมพ์ หรือกลึงวัสดุยากในการตัดเฉือน

ลักษณะเด่นของเม็ดมีดกลึงทรงกลม

• คมตัดมีความแข็งแรงสูงที่สุดในบรรดาทรงเม็ดมีดทั้งหมด
• ทนต่อแรงกระแทกและแรงตัดสูงได้ดีมาก
• สามารถปรับมุมตัดให้ใช้งานได้หลายตำแหน่งโดยหมุนเม็ดมีด
• ให้ผิวงานเรียบลื่นเมื่อตั้งค่าที่เหมาะสม

เม็ดมีดกลมเหมาะกับการใช้งานแบบใด

ข้อควรระวัง

• เม็ดมีดกลม ไม่เหมาะกับการกลึงเข้ามุม 90° หรือบริเวณที่ต้องการขอบชัดเจน เพราะคมตัดโค้ง
• ต้องใช้เครื่องมือที่ยึดจับแน่นหนา เพราะเม็ดมีดไม่มีมุมตัดเฉพาะเจาะจง อาจหมุนหลุดจากตำแหน่งได้ง่ายหากยึดไม่ดี
• การควบคุมเศษตัดอาจยากกว่ารูปทรงอื่น หากไม่มี chipbreaker ที่เหมาะสม

รูปเพชร (Diamond)

เป็นเม็ดมีดที่มีลักษณะคล้ายเพชรหรือรูปสี่เหลี่ยมข้าวหลามตัด โดยมุมปลายจะมีความแหลม (เช่น 35°, 55°, หรือ 80° แล้วแต่รุ่น) เหมาะกับงานที่ต้องการความแม่นยำสูง และเข้าใกล้มุมแคบได้ดี

เม็ดมีดกลึงรูปเพชร เหมาะกับ งานละเอียด งานเกลียว งานมุมแคบ และงานที่ต้องการผิวสวยงาม มีหลายมุมให้เลือกใช้ตามจุดประสงค์ เช่น 80° สำหรับงานทั่วไป, 55° หรือ 35° สำหรับงานละเอียดและเข้าร่อง

ลักษณะเด่นของเม็ดมีดกลึงรูปเพชร

• มีมุมปลายแหลมกว่ารูปทรงอื่น ทำให้ เข้าถึงพื้นที่แคบ มุมฉาก มุมเว้า หรือขอบละเอียด ได้ดี
• มีหลายมุมให้เลือกใช้ (35°, 55°, 80°) ตามลักษณะการใช้งาน
• ใช้งานได้ทั้งกลึงละเอียดและกลึงเกลียว
• ผิวตัดที่ได้เรียบ สวยงาม เหมาะกับงานที่ต้องการความประณีต

เม็ดมีดรูปเพชรเหมาะสำหรับการใช้งานแบบใด

ประเภทเม็ดมีดรูปเพชรตามมุมปลายยอดนิยม

ข้อควรระวัง

• มุมปลายที่แหลมมาก เช่น 35° อาจหักง่ายหากใช้กับงานหยาบหรือแรงตัดสูง
• ต้องเลือกเกรดวัสดุและการเคลือบให้เหมาะกับวัสดุชิ้นงาน เพื่อป้องกันการสึกหรอ

สนใจสินค้าเกี่ยวกับอุปกรณ์เครื่องมือช่างและอุตสาหกรรม เครื่องมือตัด อาทิ ครีมเพชร ดอกเจาะกระจก ดอกเจียร์คาร์ไบด์ ตะไบ ตะไบเพชร ตะไบเหล็ก ล้อเพชร ลูกขัดกระดาษทราย ลูกขัดเพชร ลูกขัดสักหลาด ลูกยางเจียร หินCBN หินขัด เครื่องเจียรตะไบ เพชรแต่งหิน เครื่องเจียรลม เอ็นมิลคาร์ 2 ฟัน เอ็นมิลคาร์ไบ 4 ฟันไบ || โทร.092-252-7567, 063-148-9962 หรือสอบถามทางไลน์ @kulsub ได้ตลอด 24 ชม.