เครื่องจักรและอุปกรณ์งานกลึงถือเป็นหัวใจสำคัญของงานอุตสาหกรรม งานกลึงที่มีประสิทธิภาพต้องอาศัยเครื่องจักรที่ทำงานได้เต็มประสิทธิภาพและมีอายุการใช้งานยาวนาน การบำรุงรักษาที่ถูกต้องไม่เพียงช่วยยืดอายุของเครื่องจักร แต่ยังช่วยลดความเสียหายและค่าใช้จ่ายที่เกิดจากการซ่อมแซมฉุกเฉินหรือบ่อยครั้งได้ ในบทความนี้แอดมินจะพาไปดูสาเหตุและการดูแลรักษา เราจะได้มีทั้งความรู้และเทคนิคดูแลเครื่องมือเราด้วยเลย
ทำไมการบำรุงรักษาเครื่องจักรงานกลึงจึงสำคัญ
การบำรุงรักษาเครื่องจักรงานกลึงถือเป็นหัวใจสำคัญของการผลิตในงานอุตสาหกรรม ไม่ว่าจะเป็นโรงงานขนาดเล็กหรือใหญ่ การดูแลเครื่องจักรอย่างถูกวิธีจะช่วยให้การทำงานราบรื่น ปลอดภัย และยืดอายุการใช้งานของเครื่องจักรได้สูงสุด เหตุผลหลักๆ ที่ทำให้การบำรุงรักษามีความสำคัญมีดังนี้
1. ยืดอายุการใช้งานของเครื่องจักร
เครื่องกลึงประกอบด้วยชิ้นส่วนที่สึกหรอได้ เช่น หัวเครื่อง (spindle), ลูกปืน, รางสไลด์ และเครื่องมือกลึง หากไม่มีการทำความสะอาดหรือหล่อลื่นอย่างสม่ำเสมอ ชิ้นส่วนเหล่านี้จะสึกหรอเร็วขึ้น การบำรุงรักษาที่ถูกต้องช่วยลดแรงเสียดทานและความร้อน ทำให้เครื่องจักรใช้งานได้นานขึ้นและลดความถี่ในการซ่อม

2. เพิ่มความแม่นยำและคุณภาพงานกลึง
เครื่องจักรที่สึกหรอหรือชำรุดจะส่งผลต่อความเที่ยงตรงของงานกลึง เช่น ขนาดชิ้นงานผิดพลาด, ผิวงานไม่เรียบ หรือรูปร่างไม่ตรงตามแบบ การตรวจสอบและปรับตั้งเครื่องจักรอย่างสม่ำเสมอทำให้สามารถรักษาความแม่นยำสูงสุด และลดข้อบกพร่องของชิ้นงาน

3. ลดความเสี่ยงการเสียหายฉุกเฉิน
เครื่องจักรกลึงที่ไม่ถูกดูแลอาจเกิดปัญหากะทันหัน เช่น หัวเครื่องค้าง, มอเตอร์ไหม้, หรือรางสไลด์หลุด การบำรุงรักษาป้องกันล่วงหน้าช่วยลดความเสี่ยงเหล่านี้ และลดเวลาหยุดงานฉุกเฉินที่อาจสร้างความเสียหายต่อการผลิต

4. ประหยัดค่าใช้จ่ายระยะยาว
แม้การบำรุงรักษาจะต้องใช้ค่าใช้จ่ายบางส่วน เช่น น้ำมันหล่อลื่น, อะไหล่เล็กๆ หรือค่าแรงช่าง แต่ค่าใช้จ่ายเหล่านี้ถือว่าถูกกว่าการซ่อมฉุกเฉินหรือเปลี่ยนเครื่องจักรใหม่ทั้งหมด การบำรุงรักษาป้องกันช่วยลดค่าใช้จ่ายในระยะยาวและเพิ่มประสิทธิภาพการลงทุน

5. เพิ่มความปลอดภัยในการทำงาน
เครื่องจักรที่สึกหรอหรือขาดการบำรุงรักษาอาจทำให้เกิดอุบัติเหตุ เช่น ชิ้นงานหลุด, เครื่องจักรสะดุด หรือไฟฟ้าลัดวงจร การตรวจสอบสภาพเครื่องและอุปกรณ์อย่างสม่ำเสมอช่วยให้พนักงานทำงานปลอดภัยมากขึ้น

6. ปฏิบัติตามข้อกำหนดและมาตรฐานอุตสาหกรรม
ในหลายโรงงานและอุตสาหกรรม เครื่องจักรต้องผ่านการตรวจสอบตามมาตรฐานความปลอดภัยและคุณภาพ การบำรุงรักษาเป็นการรับประกันว่าเครื่องจักรจะผ่านการตรวจสอบเหล่านี้ และลดปัญหากฎหมายหรือข้อบังคับด้านความปลอดภัย

อุปกรณ์ที่ควรตรวจสอบและบำรุงรักษา
เครื่องกลึงประกอบด้วยหลายส่วนสำคัญ แต่ละส่วนมีหน้าที่เฉพาะ หากไม่ดูแลให้ดีอาจทำให้เครื่องจักรเสียหายหรือทำงานไม่เต็มประสิทธิภาพ การตรวจสอบและบำรุงรักษาอุปกรณ์หลักๆ มีดังนี้
หัวเครื่อง (Spindle) และชุดส่งกำลัง
- ตรวจสอบการสั่นสะเทือนและเสียงผิดปกติ:
การสั่นหรือเสียงแปลก ๆ เป็นสัญญาณของปัญหาลูกปืนสึกหรอ หรือการตั้งศูนย์ผิด การปล่อยให้มีอาการเหล่านี้ต่อเนื่องอาจทำให้หัวเครื่องเสียหายอย่างรุนแรง - ทำความสะอาดและหล่อลื่นตามคู่มือผู้ผลิต:
การหล่อลื่นหัวเครื่องช่วยลดแรงเสียดทานและความร้อน ทำให้เครื่องจักรทำงานราบรื่นและยืดอายุการใช้งาน - ชุดส่งกำลัง:
ตรวจสอบสายพาน เฟือง และเกียร์ว่ามีการสึกหรอหรือคลายตัวหรือไม่ เพราะอาจส่งผลต่อความเร็วและความแม่นยำของการตัด
เครื่องมือกลึง (Cutting Tools)
- ตรวจสอบความคมของดอกตัด:
ดอกตัดที่ทื่อหรือสึกจะทำให้ชิ้นงานมีรอยไม่เรียบ และเพิ่มแรงตัดที่หัวเครื่อง ทำให้หัวเครื่องและรางสไลด์สึกเร็วขึ้น - เปลี่ยนดอกตัดที่สึก:
การเปลี่ยนตรงเวลา ลดโอกาสเกิดงานเสีย และประหยัดเวลาและค่าใช้จ่าย - ปรับมุมและตำแหน่งเครื่องมือให้ตรงกับงาน:
การตั้งมุมเครื่องมือให้ถูกต้องเป็นสิ่งสำคัญต่อความแม่นยำของชิ้นงานและลดการสึกของเครื่องมือ
ตลับลูกปืนและชุดรางสไลด์ (Bearings & Slideways)
- ทำความสะอาดและเติมน้ำมันหล่อลื่น:
เศษโลหะและฝุ่นผงสามารถสะสมและทำให้รางสไลด์ขรุขระ การหล่อลื่นช่วยลดแรงเสียดทานและความร้อน - ตรวจสอบรอยร้าวหรือรอยสึกหรอ:
รอยร้าวหรือรอยสึกอาจทำให้เครื่องสั่นและงานออกมาไม่ตรงตามขนาด การตรวจสอบป้องกันปัญหาใหญ่ในอนาคต
ระบบไฟฟ้าและควบคุม CNC (สำหรับเครื่อง CNC)
- ตรวจสอบสายไฟ, ปลั๊ก และการต่อสายดิน:
การชำรุดของสายไฟหรือการต่อสายดินไม่ดีอาจทำให้เครื่อง CNC ทำงานผิดพลาดหรือเกิดอุบัติเหตุไฟฟ้าช็อต - ตรวจสอบการทำงานของซอฟต์แวร์และเซ็นเซอร์ต่าง ๆ:
ซอฟต์แวร์และเซ็นเซอร์ทำหน้าที่ควบคุมการเคลื่อนที่และความแม่นยำ หากเซ็นเซอร์เสียหรือซอฟต์แวร์ล้าสมัย อาจทำให้การตัดผิดพลาดหรือเครื่องหยุดทำงาน
ระบบหล่อเย็นและน้ำหล่อ (Coolant System)
- เปลี่ยนน้ำหล่อหรือสารหล่อเย็นตามระยะ:
น้ำหล่อเย็นช่วยลดความร้อนขณะตัด และลดการสึกของเครื่องมือ หากน้ำหล่อสกปรกหรือหมดอายุ จะทำให้เครื่องมือสึกเร็วและชิ้นงานคุณภาพต่ำ - ทำความสะอาดท่อและถังน้ำหล่อเย็นเพื่อป้องกันการอุดตัน:
การอุดตันทำให้การหล่อเย็นไม่ทั่วถึง ส่งผลต่อคุณภาพการตัดและความร้อนสะสมในเครื่อง
ตารางการบำรุงรักษาเครื่องจักร
ชิ้นส่วน | ความถี่ | รายละเอียด |
หัวเครื่อง & Spindle | รายวัน/รายสัปดาห์ | ตรวจสอบเสียง, สั่นสะเทือน, ทำความสะอาด |
เครื่องมือกลึง | ก่อนใช้งานทุกครั้ง | ตรวจสอบความคม, ปรับตำแหน่ง |
ลูกปืน & รางสไลด์ | รายเดือน | ทำความสะอาด, หล่อลื่น, ตรวจสอบสึกหรอ |
ระบบไฟฟ้า | รายเดือน | ตรวจสอบสายไฟ, ซอฟต์แวร์ |
ระบบหล่อเย็น | รายเดือน/รายไตรมาส | เปลี่ยนสารหล่อเย็น, ทำความสะอาดถังและท่อ |
ทริคสั้นๆกับการบำรุงรักษาเพื่อยืดอายุเครื่องจักร
- ทำความสะอาดเครื่องทุกครั้งหลังใช้งาน
- บันทึกการบำรุงรักษาเป็นประจำ
- ฝึกอบรมพนักงานให้ใช้เครื่องจักรอย่างถูกวิธี
- ตรวจสอบสภาพเครื่องก่อนและหลังใช้งาน
- ใช้น้ำมันและสารหล่อลื่นตามที่ผู้ผลิตแนะนำ

สรุปบทความโดยแอดมิน kulsub
การบำรุงรักษาเครื่องจักรและอุปกรณ์งานกลึงเป็นเรื่องสำคัญที่ผู้ประกอบการและช่างกลึงทุกคนควรใส่ใจ เพราะนอกจากช่วยยืดอายุการใช้งานของเครื่องจักรแล้ว ยังช่วยเพิ่มความปลอดภัย ลดความเสียหาย และประหยัดค่าใช้จ่ายระยะยาวได้อย่างชัดเจน
สนใจสินค้าเกี่ยวกับอุปกรณ์เครื่องมือช่างและอุตสาหกรรม เครื่องมือตัด อาทิ ครีมเพชร ดอกเจาะกระจก ดอกเจียร์คาร์ไบด์ ตะไบ ตะไบเพชร ตะไบเหล็ก ล้อเพชร ลูกขัดกระดาษทราย ลูกขัดเพชร ลูกขัดสักหลาด ลูกยางเจียร หินCBN หินขัด เครื่องเจียรตะไบ เพชรแต่งหิน เครื่องเจียรลม เอ็นมิลคาร์ 2 ฟัน เอ็นมิลคาร์ไบ 4 ฟันไบ || โทร.092-252-7567, 063-148-9962 หรือสอบถามทางไลน์ @kulsub ได้ตลอด 24 ชม.